Sommige krantenkoppen verdienen een broertje. Of, in de woorden van mijn collega in het Witte Huis, een alternative headline. Zo kwam ik langs de kop “Kijker klaagde nog nooit zo hard over de VRT”. Er had ook “Kijker had nog nooit zoveel tijd teveel”, kunnen staan. Het artikel ging over de vele klachten die de VRT vorig jaar ontving. (Soms wel tientallen per zender!) “In 78 procent van de gevallen was de klager een man”, stond er te lezen. Ik vroeg me af of het misschien niet over één en dezelfde man ging. Zo had ik ooit een prof communicatie die, zo ging het verhaal, elke dag zijn krant terugstuurde naar de redactie, met daarin alle taalfouten met rood omcirkelt. Leest u dit, professor V? Omcirkelt! Moewahaha! Tot morgen!
Media en maatschappij besteden disproportioneel veel aandacht aan de kruimelklagers en te weinig aan de stilzwijgende massa. Er wordt een redactievergadering bijeengeroepen omdat iemand iets heeft getweet. (Of, in de correcte, Nederlandse vertaling van het Engelse “to twitter”; omdat iemand heeft gekwetterd.) Dergelijk zeurgedrag mogen we niet stimuleren, dat is nefast voor de sfeer én voor de volksgezondheid.
Klagen is te gemakkelijk geworden. Vroeger moest je op z’n minst nog een gele briefkaart zien te vinden (geen mens wist waar, en teletekst afschuimen kostte je het beste deel van de werkweek). Dan kon je de typemachine vanonder het stof halen (voor de millenials: zo’n toetsenbord met een printer eraan) en aan je project beginnen. Wie dan nog steeds volhield, zal wel een goede reden hebben gehad om klacht in te dienen. Of op z’n minst voldoende toewijding. Alleszins meer dan de onverlaat die even een mailtje stuurt tussen twee boterhammen in.
Sommige klachten zijn vanzelfsprekend terecht. Maar ze verzuipen in een sterfput van pietluttigheden. Om de relevante klachten te schiften van het kaf kunnen we deels computeralgoritmes gebruiken (bv. alle mails in hoofdletters of met meer dan drie uitroeptekens achter elkaar of verstuurd door Johan Sanctorum, mogen automatisch in de junk-folder.)
Maar ook voor de rest moet de lat om klacht in te dienen terug hoger. Je moet er iets voor over hebben. Eerst een half uurtje Jokari spelen, alvorens u het klachtenformulier krijgt. Of een 1000 stukjes-puzzel van een labradorpuppy oplossen. Een uurtje Mens-erger-je-niet spelen op een palliatieve afdeling, voor meer perspectief.Alleen vraagt dat administratie, waar ook weer klachten op kunnen komen. Daarom pleit ik voor een eenvoudige klaagtaks. Je mag klacht indienen, maar het kost 50 euro. Gewoon zeuren is iets goedkoper. Mopperen blijft gratis; een mens heeft wel een uitlaatklep nodig natuurlijk.