Voortdurend wordt er ons een trade off beloofd tussen privacy en veiligheid. Ja, u wordt bespioneerd, maar geen zorg, het is voor uw eigen bestwil. Allemaal om uw veiligheid en comfort te verzekeren. Daarom luistert de NSA uw mails en telefoons af. Daarom wil ING uw betaalgegevens verzamelen. Daarom wordt uw gezicht gefilmd, uw nummerplaat gescand en mag u geen gezichtsbedekkende kleding meer dragen. Zo genieten we allemaal samen van dat veilige, droge gevoel van bescherming. Ssjt, vertrouw ons maar en ga rustig slapen; er wordt over u gewaakt.
En dan blijkt telkens opnieuw bij grote gebeurtenissen, wanneer het er écht toe doet, dat die hoogdravende heren met de broek op de enkels staan en van toeten noch blazen weten.
Tien jaar geleden sterven er 191 mensen in een metro-aanslag in Madrid. Nog altijd is er discussie over de precieze verantwoordelijken. Noch de ETA, noch Al Qaida werden met zekerheid aangewezen.
Een half jaar geleden worden honderden Syrische burgers in één klap vermoord met gifgas. Maar nog steeds weten we niet zeker wie er precies achter steekt. Dat kan toch onmogelijk allemaal aan de surveillance-aandacht ontgaan? Wat voor een rommelspionnen hebben we eigenlijk in dienst?
Tegen 2015 moet elke nieuwe auto in Europa voorzien zijn van een GPS voor een automatische waarschuwing van de hulpdiensten bij een ongeval. (En voor een kilometerheffing, permanente snelheidscontrole en politietracking, maar ssst, da’s voor later…) Maar een hele Boeing van Malaysia Airlines met 239 mensen aan boord verdwijnt ongezien uit het luchtruim. Geen flauw idee waar ongeveer. Men is niet eens zeker aan welke kant van het Maleisische schiereiland het vliegtuig nu eigenlijk van de radar verdween. Op tv krijgen we beelden te zien van de marine die het zeeoppervlak afspeurt met verrekijkers en het blote oog. Het internet wordt zelfs gemobiliseerd om samen satellietfoto’s af te zoeken, alsof het gaat om een verloren sleutelbos. (Waar heb je hem het laatst gezien? Even denken. Daarnet lag hij nog hier…) Waar is al die hoogtechnologische spionagetechnologie nu?
Intussen moet ik mij maar laten filmen, afluisteren, registreren en inscannen door allerhande overheidstuig. Voor dergelijke privacy-offers verwacht ik wel wat service in ruil. Ik eis mijn geld terug! Ofwel worden we hier voor de zot gehouden, ofwel geregeerd door incompetentie. Ik weet niet wat het ergste is.
In geheimhouding geloof ik niet. Een overheid die zo snakt naar bevestiging van haar correct handelen, grijpt elke strohalm vast om de legitimiteit van haar systeem te onderstrepen. En voorlopig is dat alles wat we er voor terugkrijgen: strohalmen.
In de geest van de onnavolgbare Bill Hicks: Go back to bed, citizens of the world. Your governments are in control.